Biurokracja i zwrot Bobrzego Zawiniątka

Poniższa notatka, obejmująca m.in. opis Bobrzego Zawiniątka Czarnych Stóp, jest typowym dokumentem opisującym postępowanie federalnej agencji zobowiązanej specjalną ustawą do zwrotu Indianom posiadanych przez nią tubylczych obiektów dziedzictwa kulturowego. [Cien]

Notatka o zamiarze repatriacji obiektu kulturowego w posiadaniu Peabody Museum

 

Służba Parków Narodowych informuje niniejszym, zgodnie z Ustawą o ochronie grobów Tubylczych Amerykanów i repatriacji (NAGPRA), o zamiarze repatriacji kulturowego obiektu w posiadaniu Peabody Museum of Archaeology and Ethnology przy Uniwersytecie Harvarda w Cambridge, Massachusetts, który to obiekt odpowiada definicji "świętego przedmiotu" oraz "obiektu dziedzictwa kulturowego".

Bobrze Zawiniątko składa się z zewnętrznej osłony z malowanej skóry wapiti i wewnętrznej osłony ze skóry bizona; zawiera dziewiętnaście ptasich skór lub części ciała oraz zestaw złożony z dwóch skór ptasich, czterech wiewiórczych, dwóch bobrzych i czterech z piżmoszczura, jednej skóry norki, jednej łasicy i jednej jelonka, a także sześć zawiniętych woreczków z pęcherza, cztery pałeczki, bizonie żebro oraz torbę z bobrzego futra zawierającą woreczek z pęcherza, tytoń, kościane szydło i zdobioną koralikami futrzaną ozdobę. Dodatkowe zawiniątko zawiera dwa skórzane woreczki z czerwoną i czarną farbą, skórzany woreczek z bizonią skałą, jedenaście skórzanych grzechotek, prostokąt malowanej surowej skóry, jedną grzechotkę z kopyt wapiti, osiem pałeczek i dwa warkocze słodkiej trawy. Akcesoria obejmują lulkę fajki w czerwonej skrzynce z czerwoną osłoną oraz kawałek kija.

Bobrze Zawiniątko otrzymał w 1942 roku Frank Red Crow, który sprzedał je M.H. Waltersowi, działającemu w imieniu Denver Art Museum. W 1952 roku Denver Art Museum przekazało je do Peabody Museum of Archaeology and Ethnology w Cambridge, Mass.

Dokumentacja przedstawiona przez przedstawicieli Narodu Blackfeet, działających w imieniu Konfederacji Blackfeet (obejmującej Pierwsze Narody Piegan i Blood z Kanady) wskazuje, że Bobrze Zawiniątko jest pilnie niezbędne do dalszego praktykowania tradycyjnej religii Blackfeet przez jej obecnych wyznawców. Przedstawiciele Narodu Blackfeet stwierdzają ponadto, że przedmiot ten ma dla Konfederacji trwałe tradycyjne i kulturowe znaczenie, i nie mógł być przekazany lub w inny sposób oddany przez żadnego z członków plemienia.

Kierownictwo US Fish and Wildlife Service oraz agencje stanowe, zapytane o kwestię przepisów o ochronie przyrody wyraziły zgodnie opinię, iż nie ma żadnych przeciwwskazań do przekazania zawiniątka.

W oparciu o powyższe informacje władze Peabody Museum uznały, iż - zgodnie z przepisami - ten obiekt kulturowy jest szczególnym przedmiotem obrzędowym, niezbędnym tradycyjnym przywódcom religijnym Tubylczych Amerykanów do praktykowania tradycyjnych religii tubylczych przez ich obecnych wyznawców. Władze Peabody Museum uznały też, że - zgodnie z przepisami - ten przedmiot kulturowy ma trwałe historyczne, tradycyjne i kulturowe znaczenie kluczowe dla samej kultury i nie mógł zostać oddany, poświęcony lub przekazany przez żadną jednostkę. Ponadto, władze Peabody Museum uznały, że - zgodnie z przepisami - istnieje wystarczająco ścisły związek między tymi przedmiotami a Narodem Blackfeet.

Przedstawiciele innych indiańskich plemion, które uważają się za kulturowo związane z tym przedmiotem, powinni skontaktować się z Panią Barbarą Isaac, zastępcą dyrektora Peabody Museum w Cambridge, Mass., przed 10 czerwca 1996 roku. Repatriacja przedmiotu do Narodu Blackfeet może rozpocząć się po tej dacie, jeśli nie pojawią się inne roszczenia.

Francis P. McManamon, Konsultant ds. Archeologii; 6 maja 1996

Przełożył Marek Nowocień